سرنگ

💉 سرنگ چیست و چه کاربردی دارد؟

سرنگ یکی از رایج‌ترین ابزارهای تزریقی در پزشکی است که برای تزریق دارو به بدن، گرفتن نمونه خون یا خارج کردن مایعات از بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد. سرنگ‌ها از یک محفظه مدرج، پیستون و سوزن تشکیل شده‌اند و در انواع مختلف برای مصارف خانگی، بیمارستانی و دامپزشکی به کار می‌روند. استفاده از سرنگ یک‌بار مصرف و استریل در جلوگیری از انتقال بیماری‌های عفونی و افزایش ایمنی تزریق اهمیت حیاتی دارد.


⚙️ انواع سرنگ و تفاوت آن‌ها

سرنگ‌ها از نظر حجم، نوع سوزن و کاربرد به انواع مختلف تقسیم می‌شوند. سرنگ‌های 1، 2، 5، 10 و 20 سی‌سی از رایج‌ترین حجم‌ها هستند و برای تزریق زیرجلدی، عضلانی یا وریدی استفاده می‌شوند. از نظر سرسوزن، مدل‌های سرنگ با سر سوزن متصل (فیکس) و سرنگ‌های لوئرلاک (قابل جدا شدن) وجود دارند که در کاربردهای تخصصی‌تر مثل تزریق داروهای چسبناک یا دوز بالا استفاده می‌شوند. انتخاب نوع مناسب سرنگ به نوع دارو، روش تزریق و وضعیت بیمار بستگی دارد.


✅ نکات بهداشتی و ایمنی هنگام استفاده از سرنگ

برای اطمینان از ایمنی بیمار و جلوگیری از آلودگی، باید همیشه از سرنگ استریل یک‌بار مصرف استفاده شود. هرگز نباید از سرنگ استفاده‌شده مجدداً استفاده کرد یا با فرد دیگری به اشتراک گذاشت. همچنین در زمان تزریق باید به عدم وجود هوا در محفظه، استفاده از دستکش تمیز، و رعایت زوایای صحیح تزریق توجه شود. پس از استفاده نیز سرنگ باید در محفظه ایمن دفع زباله‌های تیز و برنده (Sharps Box) انداخته شود تا خطر انتقال بیماری یا آسیب به حداقل برسد.


❓ سوالات متداول درباره سرنگ

۱. آیا همه سرنگ‌ها برای تزریق عضلانی مناسب‌اند؟
خیر؛ برای تزریق عضلانی معمولاً از سرنگ‌های با حجم ۵ یا ۱۰ سی‌سی و سرسوزن بلندتر استفاده می‌شود.

۲. سرنگ لوئرلاک چه تفاوتی با معمولی دارد؟
لوئرلاک دارای اتصال پیچی است و برای داروهای تخصصی و تزریقات دقیق‌تر به کار می‌رود.

۳. آیا می‌توان سرنگ را استریل و دوباره استفاده کرد؟
خیر؛ سرنگ‌های پزشکی برای یک‌بار مصرف طراحی شده‌اند و استفاده مجدد خطرناک است.