سوند

🩺 سوند چیست و در چه شرایطی استفاده می‌شود؟

سوند یا کاتتر یک لوله نازک و انعطاف‌پذیر است که برای تخلیه ادرار از مثانه یا تزریق دارو به بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد. این وسیله بیشتر در بیمارانی کاربرد دارد که توانایی دفع طبیعی ادرار را ندارند، دچار مشکلات پروستات هستند، یا تحت عمل‌های جراحی قرار گرفته‌اند. سوندها در بیمارستان، مراکز درمانی و حتی در مراقبت‌های خانگی مورد استفاده قرار می‌گیرند و نقشی حیاتی در پیشگیری از احتباس ادرار و عفونت‌های ناشی از آن دارند.

⚙️ انواع سوند و کاربردهای آن

سوندها در مدل‌های مختلفی مانند سوند فولی (Foley)، سوند نلاتون، سوند سوپراپوبیک و سوند تخصصی زنان و کودکان تولید می‌شوند. سوند فولی معمولاً برای استفاده طولانی‌مدت به‌کار می‌رود و دارای بالون داخلی برای ثابت ماندن در مثانه است. سوند نلاتون برای تخلیه موقتی و کوتاه‌مدت استفاده می‌شود و اغلب در بیماران سرپایی یا موقعیت‌های اورژانسی کاربرد دارد. انتخاب نوع سوند باید با توجه به شرایط پزشکی، سن، جنسیت و مدت زمان استفاده صورت گیرد.

✅ نکات بهداشتی و ایمنی هنگام استفاده از سوند

به دلیل ارتباط مستقیم سوند با سیستم ادراری، رعایت بهداشت در زمان نصب، استفاده و تعویض آن بسیار مهم است. سوند باید استریل باشد، دست‌ها پیش از لمس آن شسته شوند، و مسیر خروجی به درستی متصل و بدون انسداد باشد. در صورت عدم رعایت این نکات، احتمال عفونت‌های ادراری، التهاب مثانه یا حتی تب و ناراحتی‌های کلیوی افزایش می‌یابد. استفاده از روان‌کننده‌های مناسب و انتخاب سایز صحیح سوند نیز برای کاهش درد و آسیب ضروری است.

❓ سوالات متداول درباره سوند

۱. تفاوت سوند نلاتون و فولی چیست؟
فولی برای استفاده طولانی‌مدت با بالون نگهدارنده طراحی شده، نلاتون برای تخلیه موقت کاربرد دارد.

۲. آیا سوند فقط برای بیماران بستری استفاده می‌شود؟
خیر؛ در برخی موارد در منزل نیز با آموزش پرستار یا همراه بیمار استفاده می‌شود.

۳. آیا استفاده نادرست از سوند باعث عفونت می‌شود؟
بله؛ رعایت اصول استریل و تعویض به‌موقع بسیار ضروری است.

۴. آیا زنان و مردان از سوند متفاوتی استفاده می‌کنند؟
بله؛ طول و طراحی سوند برای مردان و زنان متفاوت است.

۵. چقدر یک سوند می‌تواند در بدن باقی بماند؟
بسته به نوع سوند، از چند ساعت تا چند هفته (با نظارت پزشک) قابل استفاده است.